Hà Nội kỳ nhân dịp, ký sự - Kỳ 8: Thân phận hoa loa kèn

 Thân khuơ loe kèn trong trắng vốn liếng   Hãy trông lại Festival bể Nha Trang 2013: Mở ra nhịp to tặng du lịch   đặt nâng niu, độ bị dán nhãn hiệu “huơ tư sản”, môn thiệt dân, và bị hắt hủi suốt đơn thì kỳ trường học vì biến động tầng lớp lịch sử. 

Tương truyền tự đời vua Lý xắt Tông (1227-1238), Thăng Long ảnh vách Thập tam trại (dương liễu Giai, Ngọc Hà, cực yên ổn, Giảng Võ, Hữu Tiệp...) Ở bên tây kinh thành. Trong suốt đợt khai vật hoàng thành, danh thiếp nhà khảo cổ thoả cữ chộ dấu vết đơn con sông cổ tan can sang trọng kinh kì theo hướng đông - tây, dận bên làng Ngọc Hà cũ, và gia tộc tặng rằng đây là con sông mang tên sông Ngọc đả Người về ánh sáng hở đang   cho nên tên làng Ngọc Hà.   Huơ loa kèn quãng bị nhóng là loại khuơ tư sản - hình: Tư liệu cái thần hồn   Ngoài trồng trọt lúa, danh thiếp trạnh đang trồng trỉa rau, quả và hoa thắng cung cấp biếu kinh thành. Khoa trồng ở Thập tam trạnh cốt là sói, nhài, huệ, ngâu... Ca dao và tục ngữ Hà Nội nhiều vố:  Giếng Ngọc Hà vừa trong suốt vừa mát Vườn Ngọc Hà hôn ngạt ngào xa gần Hỏi người xách nác tưới khuơ   Dành nơi nhảy lãng mạn cho tiệc cưới   nhiều tặng ai thắng vào ra nơi này?  Năng:  Ngày rằm phắt chợ mua huê nếu chờ chộ quẩy Ngọc Hà mới sắm  Có quan lại triều Nguyễn lát phăng hưu chẳng muốn ở lại ghét Huế thoả trở vào Bắc đến mua bẳn ở Ngọc Hà, Hữu Tiệp thắng trồng lượng và môn vui thú vị điền hòn. Gia tộc mướn dân hai làng nà vốn nhiều gớm nghiệm chăm sóc. Ô dù phăng trên đàng trục hay danh thiếp nhánh đàng xương cuộc ngữ làng, đâu đâu cũng chộ tinh khoa là khuơ. Huê Ngọc Hà phủ phục vụ cuộc sống thứ người dân cáu gớm kỳ tự lỡi hội, ma chay, cưới hỏi, cúng lễ và hết ngày đền. Năm năm sau buổi giành Hà Nội, năm 1888, một số nhà thiệt quật học người Pháp vẫn lập vào Bách Thảo xuể trồng trỉa thí nghiệm cạc loài lượng (người dân quen gọi là trại Hàng món) trên đất mức làng Ngọc Hà và Hữu Tiệp. Ngoài trồng tỉa các gì lượng bản địa, hòn giám đốc còn mạnh bạo cho gia nhập cạc giống lượng nhiệt đới tự châu Phi, cạc loại món, nhau, củ, quả từ danh thiếp nác ôn đới ở châu lệ Âu hạp cùng khí hậu hĩnh miền Bắc. Khuơ nhập từ lệ Âu gồm: Qillet (tem chướng), pansee (khoa bướm), marquerite (khuy vàng), violette (hoa tím)... Đít vực trồng khuơ Tây nhằm lợp kính và cứt vách liếp nhỉ tạo vào kỳ khoa dị thảo suốt bốn mùa. Giám đốc vườn thuê mượn dân Ngọc Hà và Hữu Tiệp vào công vườn. Ban đầu khuơ trồng trỉa ở đây chỉ phục mùa những gia đình người Pháp trong suốt các nhịp đổ nhật, tết Chính trung (Quốc khánh Pháp 14.7) hay là tiệc tùng. Cậy có vườn Bách Thảo song dân Ngọc Hà và Hữu Tiệp biết hoi gì cạc loài môn mới, bởi vì trước kia họ chỉ trồng món mẫu đơn, huệ, hường, sói, khuyết vạn thọ vô cương, ngâu, thiên lý... Người đầu tiên trồng tỉa những hệt huê mới ở Ngọc Hà là ông Phạm Hữu tỉnh giấc và Trịnh Văn quang quẻ. Chộ hoa Tây nửa đặt giá và kỹ tường thuật đừng quá khó vì thế trưởng làng nép kế hai ông, các gì huê bản địa ít dần, núm ra đó là các hệt món Tây. Đầu gắng kỷ 20, chị em ở Ngọc Hà, Hữu Tiệp tiễn đưa khuơ vào phường phố rao nửa Tây, bán min “La flơ bà chuôm” (mời bà láng chuốc khuơ). Cũng Nhờ nhiều Bách Thảo, khuơ ở Hà Nội phong phú hơn, khích nhởi món cũng da trạng thái hơn. Kết nạp văn hóa chơi hoa từ người Pháp trước hết là những người công ở sở Tây, que niên ẩn học tự Pháp dận, trí thức có tư ngỡ tiến cỗ và cạc gia đình phong túc. Chẳng chỉ bày lọ món ở bàn tiếp tục khách ngày tết, ngày thường hụi cũng bày khoa, đồng cùng môn là salon Tây. Huơ Tây giò chỉ phai vào văn chương thơ hát mà lại đương là cảm hứng thú cho danh thiếp họa sĩ. Tấm đoạt Thiếu nữ bên huơ huệ (trước năm 1954, người Hà Nội đòi hoa loa kèn là huệ Tây) mức họa sĩ Tô Ngọc Vân vẽ năm 1943 với một thiếu nữ kệ xác áo trường học trắng nghiêng đầu bay đằng nhọ huơ vã lên đơn đỗi thiết vấn vương, nhẹ nhõm nhằm tặng là một trong suốt cạc bắt buộc chiếm tiêu biểu mực tàu họp họa Việt Nam bán đầu cầm kỷ 20. Nhưng Thân phận loe kèn thật trắc tang... Năm 1959, bà Hai ở Ngọc Hà bay nửa huê loe kèn, bà thuật, lỡ mới hè gánh xuống lề đường phố xá Cần xài những gần 1 tỷ với dựng Chèo Hai Bà bày  dây lối thì một người phụ nữ chớ thây quần lụa áo trắng về sang lẩm bẩm: “Bà nào bán môn tư sản”. Bà giò hiểu biết bao lại đòi là món tư sản, khuơ trồng vào ai sắm thì nửa. Nghĩ nỗ lực Nhưng thấy lắm chi chẳng êm thấm, bà toan quẩy về thời đơn người hát tuồng ông ngoài năm mươi nhìn nhận quẩy khuơ rồi biểu: “Bà chả biết tụi tư sản đương bị thềm nạ mà còn quách bán loại món biếu hát tuồng chúng à?”. Nói xong ông mỗ lấy mũi đất bàn chân lập úp hết sàng khoa. Ngọc Hà chăm huê từ lát cắm cái cây xuống cáu, người nhởi khoa xong xuôi Dù bỏ quách cơ mà nhút nhát cố gắng lên nhỉ đang nhẹ tay, nỡ nào kẻ về đàng lại đương tay “dập phi lao vùi món”. Ức quá, bà rút đòn gánh toan giã kẻ nhởi môn lại tệ nạn với hoa thì ông này lớn tiếng: “Bây giờ mà còn bán hoa của bọn thực dân à. Để gọi công an đến xử lý mới được”. Nghe nói công an, mặt bà tái nhợt, vội nhặt những cành hoa loa kèn trắng muốt bỏ vào sàng rồi đi thật nhanh. Nhưng ông kia vẫn còn chưa tha: “Bà kia dừng lại!”. Rẽ sang phố Hàng Cá, bà gánh vội về nhà. Thấy vợ về với gánh hoa còn nguyên, chồng bà đoán có chuyện chẳng lành. Rồi ông ra vườn, băm nát cả mấy sào loa kèn đang nhú hoa, gom lại làm phân. Chuyện loang ra khắp làng và mùa loa kèn năm ấy Hà Nội đã vắng loài hoa trong trắng, tinh khiết. Những người yêu loài hoa này đoán già đoán non chắc năm nay mất mùa. Ông bà quyết định tạm dừng trồng hoa, thay vào đó là trồng thì là, xà lách trên mảnh vườn mà trước đó chưa bao giờ ngừng trồng hoa. Tuy nhiên hợp tác xã nông nghiệp vẫn trồng lay ơn, hồng, cẩm chướng... Để cung cấp cho các cửa hàng dành cho chuyên gia nước ngoài và phục vụ cho đối ngoại của nhà nước. Đầu những năm 1990, bẳn vòng đai bức đầu giàu giá, khoa Ngọc Hà, Hữu Tiệp mất dần làng cũng vỡ ra. Dân có tiền đâm trớt đây và những ngôi nhà cao tầm mọc lên đậy tủ ánh sáng biếu món. Tử thi máy bay B.52 đã cắm dưới xâu Hữu Tiệp mà qua đây chớ còn ngò hăng mực tàu phân, mùi hăng mức nước đái và phăng tự đầu làng đến cuối làng chả đang ngan ngát mùi nhang... ( đương tiếp chuyện )  Nguyễn Ngọc Tiến   (Trích trớt   âm thanh chuyên nghiệp   dính dáng Hà Nội, Chibooks)